بسیاری از کودکان پس از یک سالگی انگشت خود را می مکند و یا گاهگاهی از شیشه استفاده می کنند بدون اینکه تأثیر طولانی مدتی بر گفتار آنها داشته باشد. هرچند، اگر کودکی روزانه و به طور مداوم این کار را انجام دهد، این عادت می تواند اغلب باعث شود عضلات زبان و لب از تعادل خارج شوند و باعث کشید کی زبان گردد. این عادتها می تواند دندانهای پیشین را به سمت جلو هدایت کند و باعث مشکلات اورتودنسی بیشتری بشود. کشیده شدن زبان، باعث ایجاد تخریب در صداهای س و ز می شود و صداهای ش، چ وج هم تحت تأثیر قرار می گیرند. هنگامی که کودک سعی می کند این صداها را تلفظ کند، زبان بین دندانهای بالا و پایین قرار می گیرند و به جای تلفظ صحیح اصوات صدایی مانند صدای «ت» تولید می کنند.

در صورتیکه کودک شما از یک برنامه غذایی ویژه تحت نظارت یک درمانگر متخصص یا گفتار درمانگر استفاده کند. سعی کنید بچه ها را از یک سالگی عادت دهید به طور منظم از فنجان استفاده کنند. مکیدن شصت، عادتی است که ترک آن بسیار سخت است. روشهای به کار برده شده برای یک کودک، ممکن است برای کودک دیگر کار ساز نباشد. بعضی روشهای درمانی، برای یک یا دو روز مؤثرند و بعد نو بودن خود را از دست می دهند و خیلی مؤثر نخواهند بود. این کار به مدت زمانی برای آزمایش و خطا نیاز دارد تا اینکه به طور با ثباتی متوجه شوید کدام روش بیشتر از روشهای دیگر کارساز خواهد بود. برای اینکه به کودک خود کمک کنید عادت مکیدن شصت را ترک کند، از روشهای زیر استفاده کنید:
 
• نخست، کار را از مکیدن در طی روز شروع کنید. از آنجا که در حین تماشا کردن تلویزیون، کودک بیشتر مایل است شست بمکد، در این مواقع یک سری موانع ایجاد کنید. اگر نیاز بود، در هنگام تماشای تلویزیون، دستکش به دست کودک کنید. هنگامی که شست به داخل دهانش رفت، تلویزیون را خاموش کنید. از فاصله های زمانی کوتاه (پنج تا ده دقیقه شروع کنید، سپس تا یک برنامه نمایشی نیم ساعته پیش بروید. بعضی افراد متوجه شده اند جویدن آدامس می تواند مفید باشد.
 
• یک جدول پاداش را در نظر بگیرید. هرگاه کودک شما توانست کل یک برنامه نیم ساعته نمایشی را بدون مکیدن انگشت شست تماشا کند، یک ستاره با یک عکس برگردان روی این جدول بچسبانید. هنگامی که کودک شما پنج یا ده عکس برگردان به دست آورد، بعضی از انواع پاداشهای خاص را به او بدهید.
 
• در آغاز، سعی کنید چیزی به کودک بدهید که در حال تماشای تلویزیون انگشت و دستان او را مشغول کند (مثل رنگ آمیزی کردن، خانه سازی کردن که مکیدن شست را فراموش نماید.
 
• هنگامی که تماشای تلویزیون با موفقیت انجام شد، یک فعالیت جدید اضافه کنید. از آنجا که مسافرت با ماشین بعضی وقتها باعث مکیدن انگشت می شود، این کار را جزء هدف بعدی خود قرار دهید.
 
• از سفرهای کوتاه به فروشگاه (پنج تا ده دقیقه) آغاز کنید، و پاداشها را روی جدولتان قرار دهید. اگر نیاز بود، در ماشین هم از دستکش استفاده کنید.
 
• هدف بعدی شما می تواند کار کردن بر روی حذف کردن مکیدن شست پس از شام باشد، به خاطر اینکه در هنگام خستگی، کودکان مایل هستند عمل مکیدن شست را انجام دهند. غروب را به بخشهای کوچکتر، از قبیل هفت تا هفت و سی تقسیم کنید، برای نگه داشتن انگشتش در بیرون، پاداش در نظر بگیرید. در هر هفته نیم ساعت به این ساعت اضافه کنید.
 
• هنگامی که کودکتان مکیدن را در طی روز تحت کنترل قرار داد، کار کردن در شب را آغاز کنید. ممکن است استفاده از دستکش را مفید تشخیص دهید. بعضی از افراد از یک آتل (تخته شکسته بندی) استفاده می کنند. شما می توانید این وسیله را که برای انگشت شکسته شده مورد استفاده قرار می گیرد، از داروخانه بخرید. در حالی که سایر افراد ممکن است متوجه شوند باند پیچی کردن تمام بازو نیز کمک کننده است( اما به خاطر داشته باشید: این کار را خیلی سفت انجام ندهید به یاد داشته باشید که نمی خواهید حرکت را محدود کنید.)
 
• اگر به توصیه های بیشتری نیاز دارید، دندانپزشک کودکان، متخصص ارتودنسی، یا آسیب شناس گفتار و زبان ممکن است بتوانند به شما کمک کنند. کتاب «شست من و من» یک روش اثبات شده برای متوقف کردن عادت مکیدن شست و انگشت از ۵ تا ۱۰ سالگی است که توسط «کارول مایر» و «بار بارا براون» نوشته شده و یک منبع خوب است.
 

ضعف عضله زبان Tungue muscle weakness

زبان احتمالا تنها عضله ای است که استفاده از آن به هنگام صحبت کردن بیشترین اهمیت را دارد. اگر کودکی قادر نباشد زبانش را در جهت های مختلف که لازم است به حرکت درآورد، صحبت کردنش با مشکل روبرو خواهد شد.
چنین کودکی ممکن است در جویدن و بلعیدن غذا مشکل داشته باشد، که بعضی وقتها به موانع زمانی و در نهایت یک رژیم محدود شده نیاز دارد. به همین دلیل، یک کودک مبتلا به ضعف زبانی باید بر روی فعالیتهای غیر گفتاری (حرکتی - شفاهی) کار کند تا عضلات زبان را برای گفتار قوی سازد.
 
به دلایلی که کمتر مشخص است، برای بسیاری از کودکان، تأخیرهای گفتار، زبان و شنیدار در طول زمان بروز می یابد و به سبب شدت تأخیر، بیشتر از ۱۸ ماهگی آغاز می شود و تا ۴ سالگی ادامه دارد. نقایص ارتباطی با شدت کمتر نظیر مشکلات تلفظ لکنت، اختلالهای صوتی و مشکلات پردازشگری، در دوره طفولیت ممکن است کمتر مورد توجه قرار گیرد یا اینکه نادیده انگاشته شود. طبیعی است که تا قبل از سالهای پیش دبستانی، چنین مشکلاتی آشکار شود.
 
به عنوان آسیب شناسان گفتار و زبان، حداکثر توانایی خود را به کار برده ایم که علت این مشکل را مشخص کنیم. با وجود این، پذیرفته ایم که اگر نه در همه موارد بلکه در بسیاری موارد، هرگز نمی دانیم چرا تحول گفتار، زبان و قابلیت شنیدار کودکی، متفاوت یا آهسته تر از متوسط گروه سنی خود است.
 
منبع: مشکلات گفتاری، زبانی و شنیداری کودکان، پاتریسا هاماگوچی، نادر باقری،علی غنایی، چاپ اول، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد 1390